Pismo ZNP do MEN w sprawie wątpliwości dotyczących prawnej możliwości przyjmowania 6-latków do przedszkoli

BP/079/27/SB/16
Warszawa, 23 marca 2016 r.

Pani
Anna Zalewska 
Minister Edukacji Narodowej
    
Szanowna Pani Minister,

w związku z napływającymi do Związku Nauczycielstwa Polskiego zapytaniami dyrektorów szkół i przedszkoli, ZNP niniejszym zwraca się  do Pani Minister z wnioskiem o jednoznaczne wskazanie, czy w świetle obowiązujących obecnie przepisów ustawy o systemie oświaty, zgodne z prawem są rozstrzygnięcia i decyzje administracyjne wydawane przez dyrektorów szkół i przedszkoli oraz przez komisje rekrutacyjne, polegające na:

1. przyjęciu dziecka 5-letniego do szkoły podstawowej (na podstawie opinii poradni psychologiczno-pedagogicznej),

2. przyjęciu dziecka 6-letniego do szkoły podstawowej (bez opinii poradni psychologiczno-pedagogicznej),

3. nieuwzględnieniu deklaracji złożonej przez rodziców dziecka 6-letniego o kontynuowaniu wychowania przedszkolnego na kolejny rok szkolny z uzasadnieniem, iż winno ono być zapisane do szkoły podstawowej,

4. odmowie przyjęcia do przedszkola dziecka 6-letniego z uzasadnieniem, iż winno ono być zapisane do szkoły podstawowej.

UZASADNIENIE

Zgodnie z art. 14 ust. 1 ustawy o systemie oświaty wychowanie przedszkolne obejmuje dzieci od początku roku szkolnego w roku kalendarzowym, w którym dziecko kończy 3 lata, do końca roku szkolnego w roku kalendarzowym, w którym dziecko kończy 6 lat. Jednocześnie w myśl art. 15 ust. 2 ustawy o systemie oświaty obowiązek szkolny dziecka rozpoczyna się z początkiem roku szkolnego w roku kalendarzowym, w którym dziecko kończy 6 lat. Na wniosek rodziców naukę w szkole podstawowej może także rozpocząć dziecko, które w danym roku kalendarzowym kończy 5 lat, jeżeli wykazuje psychofizyczną dojrzałość do podjęcia nauki szkolnej. Decyzję o wcześniejszym przyjęciu dziecka do szkoły podstawowej podejmuje dyrektor szkoły na podstawie opinii właściwej poradni psychologiczno-pedagogicznej (art. 16 ust. 1 i 2 ustawy o systemie oświaty). Zgodnie z art. 18 ust. 1 pkt 1 w zw. z art. 15 ust. 2 ustawy o systemie oświaty rodzice dziecka, które w roku 2016 r. kończy 6 latobowiązani są przed rozpoczęciem roku szkolnego 2016/2017 do dopełnienia czynności związanych ze zgłoszeniem dziecka do szkoły.

Nowelizacja podwyższająca z 6 na 7 lat wiek, w którym rozpoczyna się obowiązek szkolny wejdzie w życie dopiero 1 września br., o czym przesądza art. 20 pkt 1 ustawy z dnia 29 grudnia 2015 r. o zmianie ustawy o systemie oświaty oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2016 r. poz. 35). Dopiero tego dnia przywołane powyżej przepisy ustawy o systemie oświaty pozwolą na przyjmowanie sześciolatków do przedszkoli i uniemożliwią zapisywanie do szkół pięciolatków.

Tymczasem prawo nie pozwala wydawać rozstrzygnięć i decyzji administracyjnych w oparciu o przepisy, które jeszcze nie weszły w życie. Uprawnienie organów do działania w oparciu o przepisy, które zostały ogłoszone, a nie weszły jeszcze w życie jest dopuszczalne w polskim prawie zupełnie wyjątkowo. Taki wyjątek zawarto w art. 7 ustawy z dnia 20 lipca 2000 r. o ogłaszaniu aktów normatywnych i niektórych innych aktów prawnych (tekst jedn.: Dz. U. z 2016 r. Nr 296 z późn. zm.)  oraz w § 128 i § 143 załącznika do rozporządzeniu Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 czerwca 2002 r. w sprawie Zasad techniki prawodawczej (tekst jedn.: Dz. U. z 2016 r. Nr 283 z późn. zm.). Przepisy te pod pewnymi warunkami, pozwalają wydawać rozporządzenia ministerialne oraz przyjmować uchwały przez organy stanowiące j.s.t. jeszcze przed wejściem w życie przepisów, które upoważniają te organy do wydania rozporządzeń i przyjmowania uchwał. Takiego wyjątku ustawodawca nie przewidział dla organów wydających rozstrzygnięcia i decyzje administracyjne o przyjęciu lub odmowie przyjęcia do szkoły lub przedszkola.

W świetle powyższego wydaje się, że obecnie rozstrzygnięcia i decyzje administracyjne wydawane przez dyrektorów szkół i przedszkoli oraz przez komisje rekrutacyjne nie mogą być wydawane na podstawie przepisów, które podwyższają z 6 na 7 lat wiek, w którym rozpoczyna się obowiązek szkolny dzieci, gdyż przepisy te na dzień dzisiejszy nie są przepisami obowiązującymi. Istnieje tym samym realne zagrożenie, iż rodzice dzieci trzyletnich nieprzyjętych do przedszkoli, w swych skargach do sądów administracyjnych będą skutecznie podnosić zarzut  niezgodności z prawem rozstrzygnięć dyrektorów oraz komisji rekrutacyjnych, mocą których na rok szkolnych 2016/2017 do przedszkoli przyjęto dzieci w wieku 6 lat.

Mając na uwadze powyższe, ZNP zwraca się o możliwie szybką odpowiedź na zadane na wstępie pytania oraz ewentualne podjęcie działań zmierzających do takiej nowelizacji ustawy o systemie oświaty, która pozwoli na stosowanie jeszcze przed dniem 1 września br. przepisów podwyższających z 6 na 7 lat wiek, w którym rozpoczyna się obowiązek szkolny.

Z poważaniem

/-/ Sławomir Broniarz
Prezes ZNP

Źródło: www.znp.edu.pl